Sztuczna trzustka? Tak, już w 2014 roku przeprowadzono w Bostonie badanie "w terenie". Diabetykom podłączono dwa wlewy, pierwszy z insuliną, drugi z glukagonem. Określono teren, po którym mogą się poruszać, otwarto rachunek w barze, pozwolono im robić co i gdzie chcą. Chorzy pomimo pełnej swobody narażeni byli bardziej na niedocukrzenia, niż hiperglikemie. I to jest właśnie obecnie problem przy tworzeniu sztucznej trzustki - ryzyko hipoglikemii. Występuje pewnego rodzaju bezwładność. Przy wysokim cukrze następuje podanie insuliny, która utrzymuje się w organizmie przez pewien czas i zanim przestanie działać może wywoływać niebezpieczne hipoglikemie. Wyniki badań pokazały, że diabetycy potrzebowali więcej glukagonu niż insuliny!
(kliknij, aby powiększyć)
Kryteria wyrównania cukrzycy nie zostały zmienione w zaleceniach na 2016 rok. W dalszym ciągu należy dążyć do hemoglobiny glikowanej mniejszej lub równej 7%. Są też cele szczegółowe, diabetycy z typem 1 powinni osiągnąć wartość mniejszą niż 6,5%, osoby starsze poniżej 8, a kobiecy w ciąży <6%. Bardzo ważne i kluczowe w leczeniu cukrzycy jest unikanie wahań glikemii, ponieważ to w istotny sposób rzutuje na powikłania cukrzycy! Należy zatem unikać incydentów hipoglikemii, bardzo niebezpiecznych dla diabetyków. Przypominam, że o hipoglikemii mówimy, gdy cukier jest już poniżej 70 mg/dl. Zwiększono nieco prawidłowy poziom cukru dla diabetyków z cukrzycą typem 1. Dotychczas dolna granica wynosiła 70 mg/dl, teraz jest już mowa o 80 mg/dl. Zatem osoba z cukrzycą typu 1 powinna osiągać wartości od 80 do 110 mg/dl, bez ryzyka hipoglikemii i pogorszenia jakości życia. Cukier 2 godziny po posiłku powinien być nie większy niż 140 mg/dl.
Na podstawie danych z NFZ dot. realizacji recept na leki cukrzycowe w 2014 roku w Polsce na cukrzycę choruje 2,18 mln ludzi. Kobiet chorych na cukrzycę jest 1,25 mln, mężczyzn 0,92 mln. Trochę ponad połowa wszystkich chorych to osoby po 60 roku życia. Jest ich 1,3 mln (0,82 mln kobiet, 0,48 mln mężczyzn). Diabetolodzy coraz większą uwagę zwracają na niedocukrzenia i na to, jakie z tym wiążą się komplikacje. Dlatego należy bezwzględnie ich unikać! Podobno 2 na 3 pacjentów z cukrzycą miało w ciągu roku ciężki epizod hipoglikemii.
Równie ważne są wartości poziomów cukru we krwi w okresie poposiłkowym. Diabetyk w tym czasie spędza połowę życia! 50% czasu dnia stanowi właśnie okres po posiłkach. Istotne jest dobre wyrównanie cukrzycy nie tylko przed jedzeniem, ale i po posiłkach.
(kliknij, aby powiększyć)
Coraz więcej mówi się o stanie przedcukrzycowym, czyli tzw. prediabetes. Obecnie u osób zdrowych, jeżeli cukier na czczo wynosi między 100, a 125 mg/dl mowa właśnie o takim stanie. Lekarze włączają w takich przypadkach metforminę. Oczywiście zalecany jest także wysiłek fizyczny i zmiana diety. O ile z cukrzycy wyleczyć się nie da, o tyle stan prediabetes jest do wyleczenia. Zatem jest o co walczyć!
I jeszcze raz o ryzyku powikłań. Niezwykle istotne oprócz poziomu cukru na czczo i poziomu cukru po posiłkach są wahania glukozy (im mniejsze wahania tym lepiej). Jest to bardzo ważna składowa, która wpływa na ryzyko powikłań cukrzycy! Także drodzy diabetycy, podobno nawet lepiej jest mieć wartości nieco wyższe, a o mniejszej chwiejności. To jest pole do działania i miejsce do walki z cukrzycą i powikłaniami, które nam grożą! By zapobiegać powikłaniom należy dążyć do normoglikemii już od chwili rozpoznania cukrzycy. Nie można także zapominać o leczeniu innych ważnych przypadłości, m.in. nadciśnienia tętniczego i kontroli cholesterolu.
To oczywiście tylko niektóre, wybrane informacje z konferencji. Dużo było mowy o powikłaniach i o tym, co czeka na nas w dalszej perspektywie. Kiedyś, jak jeszcze nie było insuliny, chorzy na cukrzycę po prostu umierali. Moment wynalezienia insuliny stał się także początkiem ery powikłań. Nie należy myśleć krótkookresowo, przed nami długie lata, oby w zdrowiu!
Jerzy Magiera
autor portalu mojacukrzyca.org