W Tarnogrodzkiej Szkole Cukrzycy w dniu 4 grudnia 2014 roku odbyło się spotkanie edukacyjne. Wykład przygotowany przez Porozumienie Zielonogórskie Lekarzy pt. "Leczenie cukrzycy - dla kogo leki doustne" poprowadziła dr Jolanta Mazurek z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Przychodnia Lekarska w Tarnogrodzie.Oto treść wykładu.
Leki doustne stosowane są w cukrzycy typu 2. Decyzję o zastosowaniu leku podejmuje lekarz. Leki doustne są zalecane u każdego z typem 2 cukrzycy, u kogo nie występują przeciwwskazania do ich stosowania. Leki na cukrzycę, ze względu na siłę działania, wydawane są z apteki wyłącznie na receptę.
Z uwagi na budowę chemiczną i sposób działania można je podzielić na pięć dużych grup. W każdej grupie występuje wiele rodzajów leków (różniących się między sobą pod względem budowy chemicznej). Leki o jednakowej budowie i składzie chemicznym są produkowane przez wielu producentów pod różnymi nazwami handlowymi. Chory leczący się u kilku lekarzy różnych specjalności powinien zawsze okazywać lekarzowi spis wszystkich pobieranych leków, aby uniknąć niebezpiecznych skojarzeń stosowanych leków.
1. Pochodne biguanidu - obecnie na świecie stosowana jest jedynie metformina. W Polsce dostępna jest pod różnymi nazwami handlowymi (Metformax, Siofor, Glucophage, Gluformin, Metformin, Metforatio, Metfogamma, Metafor, Formetic). Metformina obniża poziom cukru we krwi przez zmniejszenie insulinooporności. Uwrażliwia komórki organizmu na działanie insuliny produkowanej przez trzustkę. Zmniejsza wchłanianie glukozy z jelit i hamuje wytwarzania glukozy w wątrobie.
Te korzystne mechanizmy działania obniżającego poziom cukru we krwi, są szczególnie widoczne u osób otyłych. Dlatego jest polecana jako lek pierwszego wyboru u osób otyłych z cukrzycą. Metformina poprawia profil lipidowy, pomaga w zmniejszaniu masy ciała i obniżaniu ciśnienia tętniczego. Dawkę podawanej metforminy należy zwiększać stopniowo, co pozwala uniknąć jej działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Nie należy przekraczać dawki dobowej 2500-3000mg. Dla uniknięcia objawów ubocznych najlepiej ją spożyć w trakcie lub po posiłku. Należy dokładnie rozważyć przeciwwskazania do stosowania tego leku (niewydolność wątroby, nerek, serca, niewydolność oddychania, podeszły wiek)
2. Pochodne sulfonylomocznika - nazwy farmakologiczne to: glipizyd, gliklazyd, glimepiryd, glikwidon (Uwaga! leki te występują w aptekach pod różnymi nazwami handlowymi). Działanie ich polega na pobudzaniu komórek beta trzustki do wydzielania insuliny. Insulina wydzielana w większej ilości powoduje obniżenie poziomu glukozy we krwi. Leki te przestają być skuteczne gdy komórki beta trzustki utracą zdolność wytwarzania insuliny. Statystycznie dochodzi do tego po 5-10 latach od rozpoznania cukrzycy. Konieczne jest wtedy rozpoczęcie leczenia insuliną. Pochodna kwasu benzoesowego - repaglinid - mechanizm działania jest podobny do pochodnych sulfonylomocznika. Lek ten jest sporadycznie stosowana w Polsce ze względu na wysoką cenę
3. Leki hamujące alfa-glukozydazę-akarboza - Glucobay. Hamuje działanie enzymów jelitowych rozkładających węglowodany złożone na cukry proste, przez co zmniejsza wchłanianie glukozy z jelit. Obniżeniu ulega głównie glikemia poposiłkowa. Akarboza stosowana jest chętnie w pierwszym etapie leczenia cukrzycy typu 2 i stanach przedcukrzycowych (u osób z rozpoznaną upośledzoną tolerancją glukozy).
4. Glitazony (Tiazolidinendiony) - Zwiększają wrażliwość na insulinę w komórkach tłuszczowych, mięśniowych i wątrobowych powodując spadek poziomu cukru i poprawę parametrów gospodarki lipidowej. W październiku 2010 roku na podstawie opinii Europejskiej Agencji Leków stosowanie tych leków zostało zawieszone na obszarze Unii Europejskiej. W Polsce były sporadycznie stosowane ze względu na wysoka cenę
5. Inhibitory dipeptydylopeptydazy IV (inhibitory DPP IV, gliptyny) zwiększają wydzielanie insuliny poprzez wpływ na układ inkretynowy. Wykorzystują wpływ peptydu glukagonopodobnego GLP-1 na wydzielanie insuliny pod wpływem glukozy i hamują działanie glukagonu trzustkowego.Zwiększają poziom GLP-1 poprzez hamowanie jego inaktywacji.
W Polsce są dostępne obecnie: sitagliptin, vildagliptyna, saksagliptyna. Leki doustne z wymienionych grup często są stosowane łącznie. Leki z różnych grup podajemy razem dopiero wtedy gdy leczenie jednym lekiem nie pozwala na uzyskanie dobrego wyrównania cukrzycy.
| Nie każdy chory z cukrzycą może być leczony lekami doustnymi. Przede wszystkim leki te stosowane są u osób z cukrzycą typu 2. Nie wolno podawać doustnych leków przeciwcukrzycowych u kobiet w ciąży. Są też przeciwwskazane u osób z uszkodzonymi, niewydolnymi nerkami lub wątrobą. Nie podajemy leków doustnych u osób w okresie okołooperacyjnym, ze świeżym zawałem serca, w niewydolności krążenia lub oddychania. W trakcie leczenia tymi lekami konieczne jest regularne kontrolowanie laboratoryjne czynności wątroby i nerek. |
Po wykładzie dr Roman Cichocki poinformował zebranych, że Porozumienie Zielonogórskie Lekarzy w dniach 6 i 7 grudnia zorganizuje w Łodzi spotkanie dla lekarzy, którzy prowadzą wykłady w Szkołach Cukrzycy w celu przekazania i pozyskania materiałów edukacyjnych przygotowanych przez Porozumienie Zielonogórskie Lekarzy.
Na to spotkanie do Łodzi pojechali dr Jolanta Mazurek i dr Roman Cichocki. Osoby, które uczestniczyły w obchodach w tamtym lub w tym roku mogli zobaczyć na jakim poziomie są to przygotowane wykłady. Chorzy na cukrzycę i nie tylko bardzo pozytywnie wypowiadają się na ten temat.
Następne spotkanie odbędzie się już 8 stycznia 2015 roku o godz. 15.00, a wykład poprowadzi dr Grażyna Klenk - Jarząbek. Spotkanie odbędzie się w Tarnogrodzkim Ośrodku Kultury, na które już dzisiaj zapraszamy.
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
